Startpagina | LINKS | CONTACT

Apeldoorners

Gerrit Kroon












Gerrit Kroon

Geboren : 2 oktober 1909 te Apeldoorn
overleden : 2 mei 1945 te Sandbostel

Het moet de familie van Engelandvaarder Gerrit Kroon grote voldoening hebben gegeven dat hem veel lof is toegezwaaid voor zijn vaderlandslievende werk en dat hij daarvoor diverse onderscheidingen ontving. Zo verleende koningin Wilhelmina hem in 1943 in Engeland het Kruis van Verdienste. De geallieerde opperbevelhebber en latere Amerikaanse president generaal Dwight D. Eisenhower tekende een certificaat dat werd uitgereikt voor zijn moedig gedrag bij de bevrijding van Nederland. Prins Bernhard bood als bevelhebber der Nederlandse Strijdkrachten in november 1947 aan Kroons nabestaanden het BS insigne met oorkonde aan. Daarin werd de Apeldoorner postuum hulde gebracht voor zijn aandeel in de strijd tegen de bezetter, waarvoor hij het leven liet. De familie werd verzocht het insigne te aanvaarden als bewijs van eerbied en diepe erkentelijkheid. Op voordracht van het ministerie van Oorlog werd Kroon in 1953 eveneens postuum nog het Bronzen Kruis en het Oorlogsherinneringskruis toegekend.

Gerrit Kroon, geboren en getogen in Apeldoorn, volgde lageronderwijs aan de “De Koningschool”. Daarna voltooide hij de opleiding PBNA en verwierf hij het diploma voor architect. Vanaf dat moment was hij werkzaam in het aannemersbedrijf van zijn vader. Tijdens de mobilisatie in 1939 was hij als militair ingekwartierd bij de weduwe Bor en haar dochter Driekske in het Betuwse Ochten. Op 10 mei 1952 onthulde het reünie-comité 44 Regiment Infanterie, waarvan Kroon deel had uitgemaakt, in Ochten een herinneringsmonument. Dat monument draagt ook de naam G. Kroon.

Gerrit had een duidelijke aversie tegen de bezetter en liet dat ook blijken. Met alle hem ter beschikking staande middelen wilde hij de vijand bestrijden. In 1942 zag hij kans uit Nederland te ontsnappen. Via allerlei sluiproutes in Frankrijk en Spanje kwam hij uiteindelijk in Engeland terecht.
Vanuit het Spaanse Miranda de Ebo, een concentratiekamp waar Engelandvaarders werden opgesloten, schreef Gerrit op 19 maart 1943 nog een brief naar zijn zuster Marie in Apeldoorn. “Hier worden geen lieve broodjes gebakken en moeten we eten wat de pot schaft.” Maar ook een opvallend post scriptum: “De postzegel die erop zit, geef die bij gelegenheid aan Mijnheer Wassens. Zijn vader woont bij het Sportfondsenbad, 't juiste adres kun je in het adresboek vinden.” Voor Marie, die altijd zeer aan haar broer was gehecht, een brief met emotionele waarde.

In de rang van sergeant volgde Kroon in Londen een opleiding bij het Bureau Bijzondere Opdrachten (BBO) met de bedoeling te zijner tijd boven bezet gebied te worden gedropt als geheim agent. Dat gebeurde inderdaad op 28 augustus 1944. Het vliegtuig waarmee hij gedropt zou worden, werd echter door de Duitsers neergeschoten. Bij het verlaten van het brandende vliegtuig raakte Gerrit ernstig gewond. Hij werd door de Duitsers gearresteerd en na verhoor opgesloten in kamp Vught.
In september 1944 wordt hij overgebracht naar het beruchte concentratiekamp Neuengamme. Van daaruit volgde transport naar Kommando Sandbostel. Enkele dagen voor de capitulatie van de Duitsers overleed hij aan longontsteking en uitputting.

In 1961 ontving koningin Juliana een brief van leerlingen van de vierde klas van de lagere school Hertogin d’Aosta in Florence, waarin zij mededeelden foto’s te verzamelen van een gevallene van elk Europees land, om er een gewijde ruimte in hun klas mee te maken. De particuliere secretaresse van Hr. Ms. de Koningin zond deze brief ter behandeling door aan de Oorlogsgravenstichting. In overleg met de moeder van Gerrit Kroon werd een foto van hem ter beschikking gesteld. Bij deze foto werd een korte levensbeschrijving gevoegd. De leerlingen lieten per omgaand weten de foto te hebben ontvangen en onder de indruk te zijn van de lotgevallen van Gerrit Kroon. Voorts lieten zij weten de moeder in een apart schrijven nog te zullen bedanken.

In 1960 werd het stoffelijk overschot van Gerrit Kroon geborgen te Sandbostel. Samen met zes anderen volgde op dinsdag 16 augustus 1960 zijn herbegrafenis op het ereveld in Loenen. Voor hem en de soldaat H.D. van der Weezen werd deze plechtigheid omlijst met militair eerbetoon. De dienst werd geleid door ds. mr. J.A. Vaandrager uit Hall, terwijl het erepeloton onder commando stond van de eerste luitenant H.M. Aalbers.

Gerrit Kroon rust in vak E, grafnummer 750.
www.ogs.nl

Graf van Gerrit Kroon op het ereveld in Loenen

Lied Willem van Tongeren

gezongen door Frans Nieuwenhuis.
"De Laatste Marskramer".

Willem van Tongeren

Standbeeld in Vaassen. Foto: Bertus Koning.

Foto: Bertus Koning.

Klik op de krant om de afbeelding groter te zien

Orgelman

1972. Karel Bakker de orgelman, 85 jaar.

Roeluf uutn Enk

Roeluf uutn Enk

Dit is een foto die op de voorpagina heeft gestaan van de Apeldoornse krant toen deze zoveel 50 jaar bestond. Deze man was toen een bekende Apeldoorner en woonde in de wijk Den Enk. Zo had men het altijd over "Roeluf uutn Enk" (Roelof uit den Enk). Rita Nijman