Arnhemseweg - Tolhuis
Arnhemseweg
Museum Vaals.
Arnhemseweg
1901. Museum Vaal.
Arnhemseweg
Klasse-foto van een schoolreisje naar Museum Vaal aan de Arnhemseweg. Het betreft school No.12 aan de Stationstraat/hoek Kanaalstraat ook wel De Blitzschool genoemd. Op de bovendste rij het 5de jongetje is Anton Bomhof. Archief: Anton Vos.
Arnhemseweg met het tolhuis, anno 1941.
Foto: Roel Boon
De Olde Herberg
"De Olde Herberg", nu Restaurant "Auberge Navet" aan de Arnhemseweg 350.
Door Ignaat Simons.
Chronologische volgorde eigenaars, bewoners, geboorten, overlijden en verbouwingen.
| JAAR | OMSCHRIJVING |
| 1843 | Stichting Tolhuis a/d Arnhemscheweg door de Domeinen van het Rijk. Eerste rijks-tolgaarder was de 44 jarige Evert Lammers uit Arnhem met zijn 46 jarige vrouw Johanna Kuhl en 2 kinderen uit Arnhem, de 14 jarige Lambert en de 12 jarige Maria Geertruida. |
| 1849 | Het tolhuis kreeg het wijknummer D68 (er waren in Wormen toen slechts 95 huizen). |
| 1854 | Op 14 augustus overleed op 23 jarige leeftijd dochter Maria Geertruida. |
| 1859 | De wijknummers schuiven op. Het tolhuis kreeg nu wijknummer D101. |
| 1861 | Op 22 februari verhuisde Evert met zijn gezin naar Rhoden. Op 13 september kwam de 35 jarige rijks-tolgaarder Roelof Koolwaag met vrouw, de 32 jarige vrouw Johanna Minkman. |
| 1862 | De eigenaar van het tolhuis werd Provincie Gelderland. |
| 1864 | Roelof vertrekt naar Arnhem, zijn vrouw naar den Haag. Op 18 mei kwam Johannes Theodorus Vaal met zijn vrouw uit Arnhem als tolgaarder. Johannes is Katholiek. Zijn vrouw Wilhelmina Johanna van Zetten, Ned. Hervormd. Johannes Vaal was ook jachtopziener en prepareerde opgezette dieren. |
| 1865 | Op 26 februari werd dochter Christina Johanna Hendrika geboren. (Christien) |
| 1867 | Op 20 augustus werd dochter Geertruida Wilhelmina geboren. (Trui) Op 28 december begon Hendrik van Baaren Jr. met het graven van de Zwaanspreng. |
| 1870 | Op 15 januari werd dochter Hendrina Catharina geboren. (Heintje) |
| 1872 | Op 10 juli werd zoon Johannes Theodorus geboren. (Johan) |
| 1876 | Op 14 april werd dochter Janna Roelofina geboren. (Fientje) |
| 1879 | De wijknummers schuiven op. Het tolhuis kreeg nu wijknummer C178 |
| 1880 | Op 20 maart werden de tolhuizen aan de Arnhemscheweg opgeheven en verkocht. Eigenaar van het tolhuis op 48 m2 grond werd Gerardus de Haas uit Apeldoorn Gerardus verhuurde het tolhuis aan de familie Vaal. Op 28 mei werd zoon Gerardus Martinus geboren. (Gerard) Alle kinderen werden Katholiek gedoopt. |
| 1881 | Op 5 februari was Johannes Theodorus Vaal geen jachtopziener en tolheffer meer. Maar hij ging door met het koffiehuis 't Apeldoorns Museum. Dochter Christina J. H. trouwde op 5 november met kleermaker Marten Lamark. Christina en Marten trouwden Ned. Hervormd. Christina en Marten gingen in het dorp aan de Tuinlaan wonen, wijknummer C24 |
| 1884 | Aan de Tuinlaan werd op 26 november kleindochter Wilhelmina geboren. |
| 1886 | Aan de Tuinlaan werd op 19 oktober kleinzoon Johannes Lamark geboren. |
| 1887 | In het Erica adressenboek staat Johannes Vaal als caféhouder. |
| 1888 | Aan de Tuinlaan werd op 5 mei kleindochter Johanna Theodora Lamark geboren. Op 13 augustus vertrekt de 21 jarige dochter Geertruida Wilhelmina naar de Haag. Zij blijkt later getrouwd te zijn met Jan Blessenaar en na 1909 is zij hertrouwd met haar zwager Arie Hoogeveen. (zie 1909) |
| 1892 | De wijknummers schuiven op. Het tolhuis kreeg nu wijknummer C362. |
| 1893 | Op 22 juli trouwde de 23 jarige dochter Hendrina Catharina met Arie Hoogeveen. Zij gaan in Weesp wonen. De 21 jarige zoon Johannes Theodorus ging op 21 september naar Amsterdam. |
| 1896 | De 20 jarige dochter Janna Roelofina ging op 27 april naar Arnhem. Deze Fientje blijkt getrouwd te zijn met Gerrit H. Weevers, veldwachter te Gaanderen. De 24-jarige Johannes Vaal kwam op 17 augustus, als schilder, terug uit Ede. |
| 1897 | Moeder Wilhelmina Johanna van Zetten overleed op 21 augustus, 61 jaar oud. |
| 1898 | Zoon Johannes Theodorus Vaal trouwde met Geertje Kluin uit Apeldoorn. Onbekend waar hij ging wonen, maar in 1942 blijkt de weduwe aan de Brinklaan 243 te wonen. |
| 1899 | Gerardus de Haas kocht de heide rondom het tolhuis en bezat nu 2240 m2 grond. Er werd een houten terras aan de zuidkant getimmerd. Achter tegen het tolhuis aan werd een schuurtje getimmerd. Aan de beekzijde werd een theetuin aangelegd, groot 890 m2, op pachtgrond. Aan de noordzijde werd een dennenbos geplant, groot 750 m2, op pachtgrond. Rondom het tolhuis werd een theetuin aangelegd, groot 2192 m2, op pachtgrond. Op 13 juli vertrok zoon Gerardus Martinus Vaal naar Harderwijk. Vermoedelijk heeft hij in de oorlog met Atjee (1873-1904) meegevochten. In 1942 blijkt hij aan de Doggersbank 46-2 in Apeldoorn te wonen. Hij was getrouwd met ene Riek. |
| 1900 | In het Erica adressenboek staat Johannes Vaal als caféhouder met museum. |
| 1902 | De wijknummers schuiven op. Het tolhuis kreeg nu wijknummer C387. |
| 1908 | Vader Johannes Th. Vaal werd 78 jaar en schoonzoon Marten nam de zaak over. Marten Lamark kocht het terrein, 2240 m2 met huis, van Gerardus de Haas. Marten Lamark kocht het dennenbosch en theetuin van de Wormermark. |
| 1909 | In Weesp oveleed de 39 jarige dochter Hendrina Catharina (Heintje) in Weesp, 2 maanden na de geboorte van een dochter Geertruida Wilhelmina Hoogeveen. Geertruida wordt afgestaan door Arie Hoogeveen aan zijn schoonzus Janna Roelofina (Fientje) Vaal en zwager Gerrit H. Weevers. |
| 1910 | Op 14 maart werd kleinzoon Johannes Lamark, onderwijzer van school 8. Op 12 mei trouwde kleindochter Johanna Theodora Lamark en ging naar Ede. |
| 1911 | Op 28 september trouwde de andere kleindochter Wilhelmina Lamark en ging naar Lochem. Op 19 oktober trouwde kleinzoon Johannes Lamark met Hermina Mattern uit Batavia. Beide waren 25 jaar. Zij gingen aan de Asselsestraat A236-18 wonen. (nu 118). |
| 1912 | Marten Lamark stopte als kleermaker en is nu fulltime caféhouder. |
| 1914 | De straatnummering wordt ingevoerd. Het tolhuis kreeg het nummer 266. |
| 1915 | Marten Lamark vroeg op 6 mei een verlofvergunning aan met verbouwing. Na 4 dagen werd op 10 mei de vergunning verleend. De vergunning betrof de verbouw van Museum van Natuurlijke Historie en een lokaal voor verlof. De grote boom voor het tolhuis werd gesloopt. Aannemer Lourens Tiethoff van de Asseltschestraat 12 deed de verbouwing. Aan de zuidkant werd een lokaal van 3,5 bij 7,90 aangebouwd met plat dak. Schoolmeester Johannes Lamark, zijn vrouw Hermina en hun inmiddels geboren twee kinderen vertrokken naar Haafte. |
| 1918 | Op 18 april overleed Johannes Theodorus tijdens een bezoek in Weesp, 88 jaar oud. Dit bezoek is dus vermoedelijk bij zijn dochter Trui, die inmiddels getrouwd is met Arie Hoogeveen. |
| 1921 | Op 28 september vertrok de familie Lamark naar Zaandam. Het tolhuis en terrein werd verkocht aan de koopman Frank Vermeer uit Apeldoorn. |
| 1923 | Het tolhuis werd gekocht door de 44 jarige Jeppe de Vries, sigarenfabrikant. Jeppe is getrouwd met de 45 jarige Betske Jonker uit Holswerd. Zij hebben een 18-jarige dochter Jannette Hendrika. Het gezin kwam op 22 maart uit Dokkum naar het tolhuis. |
| 1925 | Veel huisnummers schuiven op. Het tolhuis kreeg het nummer 350. |
| 1928 | Op 24 februari vertrok het gezin de Vries naar Amsterdam. Zij verpachten de nering. Op 27 augustus kwamen zij terug, maar gingen aan de Golsteinlaan 18/20 wonen. Op 12 maart kwam Geert van der Sluis uit Opsterland als caféhouder in het tolhuis. Caféhouder Geert is 38 jaar en pachtte dus het tolhuis van Jeppe de Vries. Geert zijn vrouw de 41-jarige Wijtske Meester en hun 3 kinderen, de 12-jarige Koert, De 10 jarige Trijntje en de 8-jarige Jan kwamen mee. |
| 1935 | Op 13 maart kwam Eelke Arends, uit Lonneker, helpen als caféhouder. Er werd nog een schuur gebouwd bij het tolhuis. |
| 1937 | Op 14 januari vertrok Eelke weer naar Enschede. |
| 1938 | Op 2 februari ging het gezin van der Sluis elders in Apeldoorn wonen. Op 9 oktober werd Geert opgenomen in de St. Josephstichting. Hij werd op 12 maart 1939 met proefvelof weer naar huis gestuurd. Op 9 februari kwam het gezin de Vries zelf als verlofhouder in het tolhuis wonen. Dochter Jannette Hendrika was in 1935 getrouwd en woonde in de Ham. Er kwamen ook twee inwonenden mee, de 28 jarige bosarbeider Andries Hein uit Lonneker en de 23 jarige Alida de Haan uit Apeldoorn. |
| 1939 | Jeppe zijn schoonzus Geertje Jonker kwam van 5 juni tot 8 september in het tolhuis helpen. |
| 1943 | Het tolhuis werd verkocht aan de koopman Wouter Bertus van Geluk uit Rotterdam. |
| 1944 | Het tolhuis werd verbouwd. Het werd nu een café, huis en tuin. |
| 1957 | Het terrein werd in het midden doorsneden door de aanleg van het fietspad. 417 m2 grond werd onteigend. Nu blijkt, dat op het westelijke stuk ook een huis staat. |
| 1959 | Persoonsregisters van na de oorlog zijn nog gesloten. |
| 1963 | In het Erica adressenboek blijkt dat F.F. Kuijk er woonde. |
| 1987 | Op 1 oktober kreeg D. Graver toestemming tot verbouwen. |
| 1988 | Op 10 juni kreeg D. Graver nog een toestemming. |
Tolhuis Arnhemseweg
|
|
| 1930 |